Κριτική της τουρκικής μικρού μήκους ταινίας “Free Fun” (2019) σκην. Fehmi Öztürk – από την Ηρώ Εμμανουήλ

Το 3ο Συμπόσιο Κινηματογράφου που διοργάνωσε για τρίτη συνεχόμενη χρονιά η συνεργατική κινηματογραφική ομάδα του Balkan Can Kino (BCK), φιλοξένησε 7 μικρού μήκους ταινίες από την Τουρκία, δωρεάν προς θέαση. Ανάμεσα σε αυτά τα ενδιαφέροντα κινηματογραφικά εγχειρήματα ανερχόμενων σκηνοθετών, βρίσκεται και το πρωτότυπο φιλμ του σκηνοθέτη Fehmi Öztürk, με τίτλο «Free Fun» (2019).

Πρόκειται για ένα φιλμ διάρκειας πέντε λεπτών, το οποίο θίγει σημαντικά ζητήματα όπως αυτό της σεξουαλικής καταπίεσης, της ψευδαισθησιακής ψηφιακής ελευθερίας και των προβληματικών οικογενειακών σχέσεων. Στην ταινία παρακολουθούμε τον πρωταγωνιστή να παίζει έναν γύρο παιχνιδιού εικονικής πραγματικότητας. Μετά την νίκη του σε μια αναμέτρηση, εισέρχεται σε ένα sex room όπου έκπληκτος θα αναγνωρίσει ανάμεσα στους αντιπάλους του μια αρκετά γνώριμη φυσιογνωμία: αυτή του πατέρα του. Ο ήρωας μας με το όνομα Κika, εισέρχεται στον κόσμο του παιχνιδιού για να καταφέρει έστω και για λίγο να νιώσει σεξουαλικά απελευθερωμένος. Η είσοδος σε αυτό του επιτρέπει να είναι ο εαυτός του και να εκφράζει την queer σεξουαλικότητά του, αποκομμένος από το αληθινό περιβάλλον στο οποίο ζει, εκείνο των διακρίσεων και της δυνητικής απαγόρευσης του διαφορετικού. Στο πλαίσιο μιας σύγχρονης κοινωνίας, όπως αυτή που ζει ο ήρωας όταν δε φορά τα virtual reality γυαλιά του, με βαθιά ριζωμένα στερεότυπα, σαν αυτά της ταυτότητας του φύλου και του σεξουαλικού προσανατολισμού, ο εικονικός κόσμος μοιάζει αναπόφευκτη λύση.

Ταυτόχρονα, η έξοδος από αυτό σηματοδοτεί για τον ήρωα την επιστροφή στη σκληρή πραγματικότητα, όπου καλείται να κρύβει την σεξουαλική ταυτότητά του ακόμη και στο ίδιο του το σπίτι. Γρήγορα όμως ο θεατής διαπιστώνει ότι στην ίδια μοίρα βρίσκεται και ο πατέρας του, μόλις στο διπλανό δωμάτιο, ο οποίος επίσης μετά τη λήξη του παιχνιδιού, κάθεται με τη σειρά του στο τραπέζι σαν να μην συμβαίνει τίποτα.

Το ζήτημα της μη αποδοχής των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων και της σεξουαλικής τους καταπίεσης, προσεγγίζεται από τον Τούρκο σκηνοθέτη με μια φρέσκια και διαφορετική ματιά μέσω της χρήσης ενός εικονικού κόσμου. Βλέποντας κανείς την ταινία θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι η πρόσβαση στη virtual πραγματικότητα του παιχνιδιού, αποτελεί ενδεχομένως τόσο για τον κεντρικό χαρακτήρα όσο και για τον πατέρα του μια διέξοδο από την κανονικότητα της κοινωνικής και οικογενειακής καταπίεσης καθώς και μια ευκαιρία, έστω και βραχυπρόθεσμα, για τη χειραφέτησή τους. Το φιλμ υποδεικνύει ξεκάθαρα πόσο επιβεβλημένη είναι η απόκρυψη της αληθινής ταυτότητας αυτών των ανθρώπων, σε τέτοιο σημείο που ενδεχομένως να καταλήγουν ισόβια καταδικασμένοι να κρύβονται, όπως οι ήρωες της ταινίας.

Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι οι σκηνοθετικές επιλογές εντυπωσιάζουν παραπέμποντας σε αυθεντικό παιχνίδι VR, ενώ οι ιδιότητες ή ορθότερα τα skills που περιγράφουν τους χαρακτήρες του παιχνιδιού, προσθέτουν στο φιλμ το απαραίτητο και πετυχημένο κωμικό στοιχείο με πρωτότυπο και έξυπνο τρόπο. Οι επιλογές αυτές συνθέτουν το ξεχωριστό αισθητικό στυλ της ταινίας, με την χρήση έντονων ζωηρών χρωμάτων και τις γοητευτικές εξτραβαγκάντζες να κυριαρχούν. Το παραπάνω ύφος σε συνδυασμό με την επίκαιρη προβληματική της ταινίας και το μεστό αφηγηματικό ύφος του σκηνοθέτη, παρά τη χρήση ελάχιστου διαλόγου, δίνουν στην ταινία συνολικά τη διάσταση ενός αιχμηρού κοινωνικοπολιτικού σχόλιου για τη σύγχρονη Τουρκία της μη αποδοχής της διαφορετικότητας και σίγουρα αξίζει τα 5 λεπτά της προσοχής μας.

teaser ταινίας: https://www.youtube.com/watch?v=OR-LbuiDXVA

Q&A with the director: http://balkan-can-kino.com/3bckfs-qa-with-director-fehmi-ozturk-free-fun/